جاه طلبی در محیط کار

Social Climbing

مدیریت تیم های IT امری است بسیار حساس که نیازمند دانش، تجربه و تخصص است. امروزه افراد بسیاری که دارای فاکتورهای لازم برای مدیریت نیستند و می خواهند از مزایای این سمت استفاده کنند؛ به جای کسب مهارت های لازم از روش های دیگری استفاده می کنند. در این مقاله به بررسی یکی از این روش ها می پردازم.

یکی از رفتارهای بسیار زننده و مخربی که در بسیاری از محیط های کاری IT مشاهده کرده و می کنم جاه طلبی (Social Climbing) است. عموما به همراه این جاه طلبی نوعی فرهنگ نوکیسه گی(Parvenu) ، عدم تخصص و تجربه، خود برتر بینی و تمایل به کسب سمت مدیریتی هم وجود دارد. در این پست به طور مختصر به بررسی این رفتار و راه های خنثی کردن اثر آن می پردازم.

اما جاه طلبی یعنی چه؟ در لغت نامه دهخدا در تعریف این واژه چنین آمده:

جاه طلب به شخصی اطلاق می شود که برای رسیدن به مقام به هر کار یاهر چیزی تن در دهد.

طبق تعریف فرد جاه طلب بیشتر قدرت مدار است یعنی سعی می کند با استفاده از هر روشی به مقصود خود برسد. این تکیه بر قدرت موجب می شود این فرد زحمات افراد دیگر  را بی ارزش نشان داده و کارهای خود را بزرگ نشان دهد. چنین فردی هیچ ترسی از نابود کردن زحمات سایرین ندارد. اگر به مقامی برسد با زیردستان خود رفتاری قلدرانه دارد و سعی می کند با ایجاد تفرقه به آنها مدیریت کند.

توجه داشته باشید که فرد جاه طلب انگیزه زیادی برای رسیدن به هدف خود دارد. این انگیزه در محیط های کاری عموما کسب سمت های بالاتر شغلی، یا به عبارت دیگر ره صد ساله را یک شبه پیمودن، و استفاده از مزایای آن است.

طی سالهای اخیر که در محیط های کاری IT متفاوتی حضور داشته ام چنین افرادی را به کرات دیده ام. عجیب ترین نکته در زمان مشاهده چنین رفتارهایی سکوت دیگران در مقابل این افراد است! این سکوت باعث پیشرفت این افراد می شود و حال آنکه پیشرفت چنین انسان هایی باعث هر چه بدتر شدن محیط کار می شود.

به نظر من استفاده از ترفندهای زیر می تواند در خنثی کردن اثر این رفتار موثر باشد:

  1. عدم استفاده از مدیرانی که به تازگی تازه فارغ التحصیل شده اند (به خصوص در رشته هایی مانند مهندسی صنایع). البته همیشه استثناء وجود دارد اما در کل بهتر است از افراد تازه کار در سمت های مدیریتی استفاده نشود.
  2. ایجاد شفافیت در محیط کار
  3. حفظ اتحاد میان کارکنان
  4.  گزارش چنین رفتارهایی بوسیله کارکنان به مدیریت سطح بالای مجموعه

یک جامعه، هر چند کوچک، نباید اتحاد خود را از دست بدهد. از دست رفتن اتحاد و همبستگی در یک جامعه تنها فرصتی است برای سودجویان. سودجویانی که هیچ اهمیتی به سایرین نمی دهند و همه را ابزاری برای رسیدن به منافع خود می بینند.

12 دیدگاه در “جاه طلبی در محیط کار”

  1. سلام
    نمیدونستم سوالم رو کدوم قسمت بنویسم واسه همین تصادفا اینجا نوشتمش
    سوال:
    علت احداث دیوانه خانه ها یا تیمارستان ها، و زیرنظر گرفتن رفتار افراد روانی یا دیوانه چیه؟ منفعت این کار چیه؟ منظورم اینه که آیا هدف فقط خیرخواهیه؟
    (ایمیل ام رو فراموش کردم یه ایمیل الکی نوشتم )

    1. سلام. سوالتون کمی عجیبه! علاوه بر عجیب بودن در حوزه کاری من هم نیست؛ اما خوب در حد یک آدم کنجکاو می تونم دو پیشنهاد بهتون بکنم:
      ۱- بررسی معنای واژه دیوانه در ویکی پدیا
      https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%AF%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87
      2- بررسی صفحه ویکی مربوط به بیمارستان روان پزشکی
      https://fa.m.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%DB%8C%D9%85%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9%DB%8C

  2. درود
    چگونه میتوان لیست کاملی از نام و مشخصات شرکتهای ایرانی فعال در زمینه تولید نرم افزارهای حوزه بانکداری پیدا کرد؟
    #ایمیل برای ثبت نظره#

  3. سوالی داشتم،
    آیا امکان داره که زبان انگلیسی رو با گرایش الکترونیک یا کامپیوتر ویا مثلا مخابرات آموخت،(یعنی انگلیسی با یک گرایش خاص)اگر ممکنه، لطفا” تا جایی که میتونید راهنمایی کنید،
    سپاس.

  4. به نظرم بایستی از یک مدیر جاه طلب به شدت حمایت کرد و طوری هدایتش کرد تا این ویژگی ذاتیش در جهت کسب حداکثر منافع مالی و اعتباری برای گروه استفاده بشه. البته این نیازمند یک تیم هماهنگ هست تا از این مدیر جاه طلب حداکثر کارایی رو دریافت کنن. بطور عامیانه شیرش کنن و بهش جهت بدن. آدم عاقل و واقع گرا با همه چیز و همه کس نمی جنگه. بلکه از اون به عنوان یک ابزار استفاده میکنه.

  5. خدمت دوست گرامی عرض میکنم که بنده مهندس صنایع هستم و خودم هم فدای ادمهای جاه طلب تازه مدرک گرفته شده شدم با این تفاوت که مدرک اونها متالوژی و مکانیک هستند!
    نکته ای که خواستم به دوستم بگم اینه که افراد جاه طلب در تمام حوزه ها وجود دارند حتی کارگران معمولی فقط یک قشر خاص نیستند. توضیحات شما ممکن یک بد بینی بوجود آورد

    1. به نظر بنده این توضیحات باعث بدبینی نخواهند شد. جاه طلبی صفت خوبی نیست به خصوص اگر باعث ناراحتی افراد در محیط کار باشد، حال در هر رتبه و مقامی. اگر رقابتی هست باید سالم باشد. اگر قرار است کسی پیشرفت کند این پیشرفت نباید به هر قیمتی باشد و در هر رابطه ای باید احترام متقابل وجود داشته باشد. همه ما ضعف هایی داریم اما باید در تعامل با دیگران سعی در اصلاح آنها کنیم. به علاوه همیشه به یاد داشته باشید ممکن است خودتان قربانی چنین رفتاری شوید.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *