متاسفانه مدتی است(منظور از مدتی مدتها است) که وب سایت لغت نامه دهخدا به آدرس http://www.loghatnaameh.org به دلیل نامعلومی بوسیله سیستم ف.ی.ل.ت.ر.ی.ن.گ مسدود شده و هنوز هم مسدود است. این وب سایت که به نظر من هیچ مشکل خاصی نداره (چون نه تبلیغات بدی در خودش داره و نه …) واقعا بی دلیل مسدود شده و دوستان عزیزمون در بخش های مربوطه هم هیچ عکس العمل خاصی درباره باز کردن آدرس این وب سایت نشون نمی دن. من واقعا نمی دونم یک لغت نامه چه مخاطره و مشکلی می تونه ایجاد کنه؟ چرا فارسی زبانان نباید بتوانند به محتوای یکی از تنها لغت نامه های آنلاین زبان مادریشون دسترسی داشته باشند؟ واقعا چرا؟؟

فقط می تونم برای کسانی که این وب سایت ارزشمند رو مسدود کردند اظهار تاسف کنم و آرزو کنم که به این اشتباهشون پی ببرند و هرچه سریعتر این وب سایت خوب رو از حالت انسداد خارج کنند.

چند وقتی است که به نوشتن تفاوت میان اخلاق و کنترل می اندیشم! و اینکه کدام بهتر است و چرا. بهترین تعریفی که از کنترل دیدم را در کتابی درباره یوگا (Yoga) خواندم؛ کتابی عجیب که شاید خواندن ادامه آن مدتها زمان بخواهد!!!

 کنترل (Control) که در زبان سانسکریت به آن Yama گفته می شود به معنای زیر نظر قراردادن و نظارت و جهت دادن است. مفعول این نظارت و جهت دادن می تواند یک فکر یا ایده باشد؛ می تواند عوامل مداخله کننده در یک آزمایش باشد یا هر چیز قابل کنترل دیگری. اما مهمترین ویژگی آن این است که کنترل به صورت آگاهانه بوسیله  فاعل (شخص یا اشخاص) انجام می گیرد و هدف خاصی را دنبال می کند.

اخلاق (Morality) نیز نوعی کنترل است زیرا نوعی باز دارنده به شمار می رود اما فرد با اخلاق همواره از دلیل هنجارهای اخلاقی (باید ها و نباید ها) آگاه نیست. بسیاری تمام عمر اصول اخلاقی خاصی را رعایت می کنند بدون آنکه بدانند چرا!!

در زبان سانسکریت کلمه دیگری نیز وجود دارد به نام نییاما (Niyama) بخش اول این کلمه (Ni) به معنای تمامی جهات است (بالا،پایین،چپ و راست) و قسمت دوم به معنای کنترل. در کل کلمه به معنای اعمال نظارت و کنترل در همه جهات است و منظور از این همه جهات رفتار، گفتار، فکر و… است.

اما کدام یک بهتر است Niyama یا Morality؟

به نظر من با تفاسیر فوق نوعی اخلاق با آگاهی از دلیل هنجارهای آن بهترین گزینه به شمار می رود!

فکر می کنم این هنجارهای اخلاقی بی دلیل که فرد را مجبور به رعایت مجموعه ای اصول بدون آگاهی از چرایی آن می کنند مهمترین علت بی اخلاقی است. امیدوارم روزی اخلاق دلیل داشته باشد و بی اخلاقی به دلیل آنکه همه از خوب بودن با اخلاقی آگاهند از میان برود. امیدوارم روزی اخلاق ارزش شود نه ملاکی برای فخر فروشی و تظاهر!

 Niyamaیی باشید!!!

نفس برآمد و کام از تو بر نمی‌آید
فغان که بخت من از خواب در نمی‌آید
صبا به چشم من انداخت خاکی از کویش
که آب زندگیم در نظر نمی‌آید
قد بلند تو را تا به بر نمی‌گیرم
درخت کام و مرادم به بر نمی‌آید
مگر به روی دلارای یار ما ور نی
به هیچ وجه دگر کار بر نمی‌آید
مقیم زلف تو شد دل که خوش سوادی دید
وز آن غریب بلاکش خبر نمی‌آید
ز شست صدق گشادم هزار تیر دعا
ولی چه سود یکی کارگر نمی‌آید
بسم حکایت دل هست با نسیم سحر
ولی به بخت من امشب سحر نمی‌آید
در این خیال به سر شد زمان عمر و هنوز
بلای زلف سیاهت به سر نمی‌آید
ز بس که شد دل حافظ رمیده از همه کس
کنون ز حلقه زلفت به در نمی‌آید